Hoe goede vragen stellen bij een gespannen gesprek of conflict

Een gespannen gesprek of conflict? Hoe stel ik dan goede vragen?

We voeren iedere dag gesprekken met anderen. Vanuit nieuwsgierigheid en interesse in de ander stellen wij vragen om te achterhalen wat iemand bijvoorbeeld heeft gedaan, ergens van vindt of vanuit medeleven. Als we positief gestemd zijn, dan gaan dit soort gesprekken ons redelijk goed af.

Zodra er spanningen zijn of we een conflict ervaren, dan wordt het voeren van een goed gesprek lastiger of wordt het niet eens gevoerd. Dit komt omdat we bijvoorbeeld te maken hebben met onze overtuigingen en aannames over die persoon, het moeilijk vinden om ons kwetsbaar op te stellen of omdat we een gesprek in zo’n situatie niet aankunnen of -durven.

Als partijen openstaan om onder begeleiding van een mediator hun probleem op te lossen, dan merk ik in de praktijk dat partijen moeite hebben om goed naar elkaar te luisteren en oprecht nieuwsgierig te zijn. Onze rol als mediator is daarin zo belangrijk, omdat wij iedere partijen bevragen en naar hen luisteren, zodat de ander dit ook hoort. Op die manier horen ze allebei elkaars perceptie van het verhaal.

Tips om goede vragen te stellen

Om jullie zelf goede vragen te laten stellen, geef ik jullie hierbij wat tips hoe je tijdens een gespannen situatie of conflict de juiste vragen kunt stellen:

• Onbevooroordeeld – je moet in staat zijn om je open en waardevrij op te stellen. Sta open voor wat de ander te zeggen heeft en laat niet merken (noch in woord nog in daad) wat jij ervan vindt. Zet als het ware even je hoofd uit en luister alsof je het verhaal voor het eerst hoort.
  
  
• Oprechte nieuwsgierigheid – Vraag het hemd van het lijf en wees oprecht nieuwsgierig. Met als doel om erachter te komen welk belang iemand heeft. Stel bijvoorbeeld 5x (of meer) de waarom[1]-vraag, dan ben je al heel ver!
  Durf hierbij ook een gevoelige snaar te raken, want dan zit je vaak bij de kern!
  
  
• Maak gebruik van LSD – Luisteren, samenvatten en doorvragen
  Luister actief door naar de persoon zijn verhaal te luisteren, maar ook te zien wat het met iemand deed. Zie de emotie, hoor de intonatie en voel de beladenheid en benoem dit.
  Nadat je naar een deel van het verhaal hebt geluisterd, check je of je alles goed hebt gehoord door te gaan samenvatten. Om met je samenvatting goed aan te sluiten bij de persoon, gebruik je zo veel mogelijk zijn/haar bewoordingen. De persoon voelt zich gehoord en zal je aanvullen als het niet helemaal volledig is,of om het plaatje verder compleet te maken.
  Ik zeg al bewust ‘een deel van het verhaal’, want nu komt het doorvragen. Je wilt tenslotte het hele verhaal horen. Dit kan alleen als je oprecht nieuwsgierig bent. Zoek de verdieping op en kom erachter wat de reden is dat iemand bijv. boos of verdrietig was. Wat zit er werkelijk voor die persoon achter – wat is de angel voor die persoon? Doorvragen doe je ook om je eigen aannames te controleren. Want hoe gemakkelijk en snel is het om gewoon van iets uit te gaan en hierop verder te denken.

Lukt het niet helemaal om dit toe te passen bij een gespannen verhouding met iemand in je omgeving, maar willen jullie je wel inzetten om tot een oplossing te komen? Neem dan gerust contact op met Het Mediators Collectief.

  [1] Overigens wordt de vraag gestart met ‘waarom’ toch vaak ervaren als een vraag waarbij je jezelf moet verantwoorden. Je kunt het ook stellen in de vorm van ‘hoe komt het dat’, ‘wat maakt dat’, etc.